Tekst: Ellis Bosmans
Aangezien 20% van de mensen hoogsensitief is, zie je ook in de collegezalen altijd een aantal hoogsensitieve studenten. Trainer en coach voor hooggevoelige studenten Ellis Bosmans geeft antwoord op vragen die voor jou als student met een extra set voelsprieten zeker van pas zullen komen.
1. Wat levert kennis over hoogsensitiviteit mij op?
“Als jij hoogsensitiviteit bij jezelf herkent en je hebt kennis over deze karaktereigenschap, dan helpt jou dat om jezelf beter te begrijpen. Je krijgt inzicht in bijvoorbeeld waarom je snel beïnvloed wordt door emoties van anderen. Of waarom je bepaalde gebeurtenissen zo intens beleeft en waarom je loslaten zo lastig vindt. Dan weet je ook dat je meer tijd nodig hebt om informatie te verwerken. En dat het dus logisch is dat je je soms uitgeput en moe voelt en het idee kan hebben dat anderen meer aankunnen dan jij. Door jezelf beter te begrijpen, krijg je een groter bewustzijn over wat je nodig hebt om meer in balans te zijn. Het is dus een proces van herkennen, erkennen dat het over jou gaat én er vervolgens praktisch mee aan de slag gaan. Zo kun je eventuele last die je ervaart verminderen en je kwaliteiten extra aandacht geven.”
2. Welke voordelen heb ik als HSP en hoe kan ik die specifiek inzetten tijdens mijn studie?
“Hooggevoelige studenten kunnen heel goed benoemen wat niet goed gaat of wat ze niet goed kunnen. Stilstaan bij jouw kwaliteiten en deze echt erkennen, is vaak nieuw. Bijvoorbeeld jouw vermogen om anderen aan te voelen of met hen mee te voelen, maakt van jou een prettige, empathische (mede)student. Dat is handig bij groepswerk tijdens je studie, maar is ook een fijne kwaliteit in samenwerking met collega’s of opdrachtgevers als je straks aan het werk gaat. Als je ziet dat iets een talent van je is en je zet het bewust in, dan groeit ook je zelfvertrouwen. Een andere mooie kwaliteit is je vermogen om creatief te denken. Hiermee kom je tot andere, vaak meer verrassende oplossingen dan je studiegenoten en je latere collega’s.”
3. Met welke mogelijke valkuilen of nadelen kan ik te maken krijgen?
“Je hebt een gevoeliger systeem en ervaart daardoor sneller stress. Het kan ook gebeuren dat je zoveel van anderen aanvoelt of overneemt, dat je niet meer weet wat van jou is en wat van de ander. Of dat de aanwezigheid van anderen je veel energie kost. Of dat je je te veel aanpast en eigenlijk niet weet wat goed voor jou is. En dat is precies wat je te doen hebt: ontdekken wat goed is voor jou. Dat doe je bijvoorbeeld door het contact met jezelf te herstellen, door meer naar binnen te gaan, naar je gevoel en je lijf, in plaats van je naar buiten en anderen te richten. Leer om je energie te verdelen en om prikkels te reduceren. Ontwikkel je eigen gebruiksaanwijzing en neem je eigen energieniveau als maatstaf en niet de vraag of plannen van anderen. Neem bijvoorbeeld meer pauzes, breng tijd door met jezelf (me-time), doe meer (kleine) dingen waardoor je oplaadt en voel je grenzen en communiceer die naar anderen.”
Als je gaat communiceren over wat je nodig hebt, zul je merken dat anderen jou en jouw manier van werken accepteren
4. Is het goed om mijn medestudenten en vrienden te vertellen over mijn hoogsensitiviteit?
“Iedereen is daar anders in. Ik merk dat als studenten zichzelf begrijpen, ze ook meer informatie delen met anderen. Ze zijn dan verrast als blijkt dat er meer leeftijdsgenoten hoogsensitief zijn. Je kunt elkaar dan helpen in het vinden van (h)erkenning waardoor je je minder alleen voelt. Ik ervaar tijdens de trainingen dat de (h)erkenning bij studenten onderling een grote meerwaarde heeft. Het is niet zozeer belangrijk om te vertellen dat je hooggevoelig bent, maar wel om aan te geven wat je nodig hebt en wat voor jou werkt. Dat je verantwoordelijkheid neemt voor je eigen welzijn. Vraag bijvoorbeeld hoe lang een bespreking voor een project duurt, zodat je je energie daarop af kunt stemmen. Of zeg dat je hoofd even vol zit en neem een kort rustmoment. Of werk je groepswerk thuis uit en geef aan dat je dit niet in de kantine doet omdat je dan wordt afgeleid door lawaai en andere prikkels. Als je gaat communiceren over wat je nodig hebt, zul je merken dat anderen jou en jouw manier van werken accepteren. Én dat vaak ook voor zichzelf prettig vinden.”
5. Wat is voor mij een optimale omgeving om prikkelarm in te kunnen studeren?
“Dat is een vraag die je het beste zelf kan beantwoorden. Wees in ieder geval echt eerlijk naar jezelf en neem je eigen behoeften serieus. Waar loop je op leeg? Wat werkt wel? Over het algemeen is het belangrijk om pauzes voor jezelf in te lassen tussen lessen en activiteiten door en kleine dingen te doen waarvan je oplaadt. Denk bijvoorbeeld aan een korte wandeling, een korte meditatie of ademhalingsoefening met behulp van een app. Je polsen even onder de koude kraan houden, op tijd eten, geregeld water drinken, oordoppen of een noise canceling headphone dragen en op de hoogte zijn van plekken op school waar je rustig kunt werken of studeren zoals een mediatheek en stilteruimtes, helpt ook.”
6. Wat kan ik zelf doen om goed met mijn hoogsensitiviteit om te gaan?
“Laat je hoogsensitiviteit voor je werken in plaats van het gevecht aan te gaan. Dat doe je bijvoorbeeld al met de tips hiernaast. En probeer eens iets nieuws als een bepaalde aanpak niet werkt. Want als je doet wat je altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg. Dus ga het experiment met jezelf aan. Om je eigen hooggevoelig systeem te leren kennen en te voelen wat goed voor je is, kan het helpen om een aantal keer per dag bij jezelf in te checken. Stel jezelf daarbij de volgende vragen: hoe gaat het met mij, wat voel ik en waar voel ik dat in mijn lijf, wat is mijn behoefte en hoe kan ik daarvoor zorgen vandaag? Vertraag, luister naar jezelf en naar wat je nodig hebt en kijk wat dat je brengt. En vooral: vergelijk jezelf met jezelf en níet met anderen.”
7. Behalve goede punten halen, wil ik ook naar feestjes, de sportclub en een bijbaantje hebben. Maar vaak ben ik na school moe en overprikkeld. Hoe vind ik een betere balans?
“Door te doseren. Je kunt heel veel, maar wel met mate en goed verdeeld. Het helpt om regie te nemen over je agenda. Waarschijnlijk kun je best naar een feestje als je er ook rekening mee houdt dat je de dag erna verwerkingstijd nodig hebt. Dus hoe ziet je dag of week eruit? Plan oplaadmomenten en durf te handelen naar wat goed voelt op dat moment. Als je hebt gepland om uit te gaan en je merkt die dag dat je moe en overprikkeld bent, heeft het dan zin? Wat levert het je op? Als je voelt dat het te veel is, is het dus te veel. Zorg dan voor jezelf door niet uit te gaan en duik vroeg je bed in. Hoe lastig je die keuze ook vindt. Een volgende keer kun je wel met vrienden uit en intens genieten. Intens genieten is ook een (hooggevoelige) kwaliteit. Niet iedereen heeft die. Dus geniet van jezelf als beste versie van jezelf, want je bent goed zoals je bent!”
Ellis Bosmans begeleidt hooggevoelige studenten in trainingen die ze onder andere geeft op de Breda University of Applied Sciences. Ze coacht studenten online en in haar eigen praktijk Hart voor sensitiviteit. Meer info op www.hartvoorsensitiviteit.nl.
Meer lezen?