Pubers zijn een ras apart. Dat vinden ze zelf trouwens ook van hun ouders. Pubers zien hun ouders als bejaarden, met hun eigen rare, bejaarde gewoontes. Is je puber hoogsensitief, dan heb je in deze periode extra reuring. Stemmingswisselingen zijn dan niet alleen aan de hormonen toe te schrijven, maar ook aan de hoogsensitiviteit. Overprikkeling kan leiden tot plotselinge woede-uitbarstingen. Het kind is dan niet meer te bereiken en communicatie is daarna pas weer mogelijk.
Vrienden
De belangrijkste drijfveer van pubers is sociaal contact met leeftijdsgenoten. Aansluiting vinden, vrienden maken, het is de basis van iedere beslissing die ze maken. Omdat ze goed kunnen aanvoelen wat anderen nodig hebben, zullen ze meestal wel goed contact kunnen maken met leeftijdsgenoten. Ze zijn vaak zachtmoedig en betrouwbaar, wat ze geschikt maakt voor vriendschap.
Plannen
Pubers staan erom bekend dat ze slecht kunnen plannen. Toch zullen hoogsensitieve kinderen proberen om dit wel goed voor elkaar te krijgen. Ze willen heel graag van tevoren weten wat hen te wachten staan. Zo kunnen ze alvast anticiperen op eventuele ongemakkelijke situaties en worden ze niet steeds overvallen door allerlei nieuwe prikkels. Bij hoogsensitieve pubers zie je dus wel vaak de behoefte aan een planning. Onverwacht familiebezoek vinden ze niet fijn, vaste regels en structuur wel.
Niet alles vol plannen
Vaak kun je als ouder vooraf al inschatten wanneer een puber overprikkeld gaat raken. Je ziet het soms ook aan het irritatieniveau of bepaalde heftige reacties. Je hebt steeds minder invloed, bij kleine kinderen kon je zelf nog de agenda bepalen en voldoende rust inbouwen. Pubers gaan meer hun eigen gang. Toch kun je als ouder wel aangeven dat als het kind bijvoorbeeld naar een feest is geweest en ergens is blijven slapen, het niet slim is om de dag erna weer helemaal vol te plannen.
Pubers kunnen wel meer prikkels aan dan hoogsensitieve volwassenen. Ze hebben een hogere prikkeltolerantie, wat wel goed uitkomt in deze fase van hun leven. Meedoen met sociale gebeurtenissen is heel belangrijk op die leeftijd. De puber kan meer hebben, want hoe ouder je wordt, hoe gevoeliger je wordt.
Intense ervaringen
Het klassieke beeld van een puber die op de bank ligt te hangen, klopt al helemaal voor hoogsensitieve pubers. Die zijn niet alleen moe van het groeien, maar ook van alles wat ze zo intens hebben ervaren op een dag. Ze hebben een langere hersteltijd nodig dan niet-hoogsensitieve pubers. Moeder Yvonne: ‘Ik maakte me zorgen over mijn dochter. Ze zat veel te veel op haar kamer, vond ik. Ik wilde graag dat ze naar buiten ging en met vrienden iets ging ondernemen. Ik begreep gewoon niet waarom ze dat niet wilde. Tot ik erachter kwam dat ze hoogsensitief is, en ze zei: ‘Het omgaan met mensen vind ik vaak uitputtend. Eigenlijk ben jij de enige die ik wel altijd om me heen wil hebben. Bij andere mensen kost me dat energie. Ik zit dan liever te tekenen op mijn kamer, lekker rustig na een hele dag school.’
Emoties overnemen
Hoogsensitieve kinderen voelen haarfijn aan hoe jij in je vel zit en reageren daarop. Zo kan het gebeuren dat als de moeder in de overgang is en de puber in de puberteit, het enorm kan gaan botsen. De puber reageert meteen op negatieve stemmingen door dit te kopiëren. In combinatie met het intens ervaren van alles, kan er dus wel eens een woede-aanval voorkomen. Ga dan niet sussen of zeggen ‘Het valt allemaal wel mee’, want daarmee ontken je de gevoelens en raakt de puber nog meer overstuur.
Complimenten
Het blijkt dat het beloningscentrum van pubers heel gemakkelijk te activeren is. Daarom werkt belonen veel beter dan straffen. Aletta Smits gaf daar een mooi voorbeeld van in haar lezing Het puberbrein: ‘Ik complimenteerde mijn zoon, dat hij zijn jas weliswaar op de grond had gegooid, maar al zoveel dichter bij de kapstok! De dag erna hing hij de jas áán de kapstok, zo blij was hij geweest met dit compliment.’
Om extra van te houden
Je kunt als ouder ook enorm genieten van deze levensfase. Pubers staan vaak vol humor in het leven. Hoogsensitieve kinderen zien extra veel en kunnen daar vaak ook de humor van inzien. En zo’n gevoelige puber is een kind om extra veel van te houden. Beschermen tegen alle negatieve invloeden kun je ze niet, maar je kunt er wel zijn om te luisteren en begrip te tonen. Ben je zelf een hoogsensitieve ouder, dan kun je samen een extra sterke band opbouwen. Je wijst elkaar op dingen die je ervaart en begrijpt elkaar eerder. Al blijf je natuurlijk een ras apart, volgens de puber.
Meer lezen?
Staat dit ook in 1 van de afgelopen magazines? Ik zou graag meer willen lezen over HSP icm puberteit.
Dit artikel verscheen in HSP magazine 3, maar die is helaas uitverkocht. We zullen je opmerking meenemen in de redactie.
Dank!