Door Margreet Bronk
‘Mijn partner heeft niet leren praten.’ Dit is een zin die ik in mijn werk als HSP-coach zo vaak hoor dat ik mij afvraag of er niet iets anders aan de hand is. Moeten al die partners leren praten? Of kunnen wij, hoogsensitieve partners, beter eens naar onze eigen perceptie kijken? Een pleidooi voor meer ruimte.
De vijf liefdestalen
Ik ging op onderzoek uit en kwam uit bij de vijf liefdestalen die de Amerikaanse relatietherapeut Gary Chapman in 1992 voor het eerst in zijn boek The 5 love languages verwoordde.
1. Samenzijn en aandacht
Bij deze taal hou je er echt van om samen te zijn en dingen met elkaar te delen. Als jouw partner bijvoorbeeld op de telefoon zit terwijl jij een verhaal vertelt, vind je dat erg vervelend.
2. Positieve woorden
Mensen die vooral deze taal spreken, zijn gevoeliger voor complimentjes en steunende woorden. Ook de toon vinden zij belangrijk. Neutrale vragen kunnen ze al als negatief interpreteren als iemand de vraag met harde stem stelt.
3. Dienstbaarheid
Bij deze taal houden mensen ervan om dingen voor een ander te doen. Dingen waar je de ander blij mee wilt maken. Liefhebbers van deze liefdestaal houden er niet van als een ander zijn afspraken niet nakomt, omdat ze dit zelf wel altijd zouden doen.
4. Cadeaus
Mensen met deze liefdestaal worden heel blij van cadeautjes. Ze hebben het gevoel dat er daarmee aan ze gedacht wordt, hier is dus niks materialistisch aan.
5. Lichamelijke aanraking
Een knuffel of lekker tegen elkaar aankruipen op de bank vinden mensen met een voorkeur voor deze liefdestaal heel fijn. Ze kunnen zich dan ook afgewezen voelen als de ander dit in hun ogen te weinig doet.
Inzicht
Ieder mens ‘spreekt’ alle vijf de talen, maar we hebben allemaal voorkeur voor één ervan. Deze verstaan wij het best en gebruiken we ook zelf. Je deelt uit wat je wilt ontvangen. Maar daar gaat het ook vaak mis. Als jij lichamelijke aanraking als eerste taal hebt en jouw partner altijd met cadeautjes thuiskomt, dan kun je al snel het gevoel krijgen dat je niet gezien wordt. Hoe kun je dat oplossen? Lees eens over de talen, doe online een test en betrek je partner daarin. Op die manier kun je elkaars taal leren ‘spreken’ en verstaan.
Zelf heb ik duidelijk de eerste taal, samenzijn en aandacht, bovenaan staan. Ik praat graag en ben soms niet te stoppen. Mijn man heeft dat helemaal niet, die krijgt liever een knuffel. En ineens was daar het eurekamoment: hij heeft gewoon geen behoefte om zoveel te praten. Communicatie zit voor hem in heel andere dingen. Het is niet zo dat mijn man niet heeft leren praten, hij is gewoon liever stil.
Minder praten, meer ruimte
Naar alle waarschijnlijkheid bestaat communicatie voor ongeveer negentig procent uit non-verbale communicatie en maar zo’n tien procent uit verbale communicatie. Daarmee kunnen we denk ik de conclusie trekken dat praten enorm overschat wordt. Ook dit merk ik in mijn werk als HSP-coach. Mensen willen eindeloos praten, maar komen daarmee maar kleine stapjes verder. Ze willen vooral delen om zich gehoord en gezien te voelen. Als je dat nodig hebt, blijf je je leven lang uitputtend veel praten en zul je je nooit begrepen voelen. Het is veel belangijker om te gaan leven naar dat wat bij jou past en wat jij nodig hebt. Jezelf begrijpen is waardevoller dan praten.
Als kinderen heel klein zijn, is het voor ouders vaak het meest ingewikkeld om elkaar te blijven vinden als partners. Weinig slaap en hormonen zijn niet de beste combinatie om een lekker gesprek te voeren. In dat soort tijden kan een relatie heel zwaar zijn en voelen als hard werken. Soms kan het dan helpen om even niet zoveel te praten, maar elkaar juist wat ruimte te geven. Om even niet te veel druk te leggen op het goed houden van de relatie en daar steeds aan te willen werken, maar juist te accepteren dat je verschillende liefdestalen spreekt.
Druk
Partners van een hoogsensitief persoon die zelf niet hoogsensitief zijn, hoor ik ook wel zeggen dat ze veel druk ervaren. HSP’s kunnen kritisch zijn en leggen de lat van het leven vaak hoog. Dat hebben we zelf niet altijd door omdat we denken dat we met iedereen rekening houden. Maar juist die onuitgesproken hoge lat voelen die niet-hooggevoelige partners wel. Terwijl ze juist beter uit de verf komen als je ze wat ruimte geeft. Ze ervaren dan meer lucht om zichzelf te zijn en hoeven niet op hun tenen te lopen om rekening te houden met jouw sensitiviteit. De spreuk ‘spreken is zilver en zwijgen is goud’ gaat hier op. Zoals ook in de Bijbel staat: ‘Zelfs een dwaas die zwijgt, gaat door voor wijs’.
Constructief streng
Als HSP-coach ben ik best een beetje streng voor mijn deelnemers, maar vooral voor mezelf. Constructief streng noem ik dat. Ik spreek mezelf aan op gedrag dat belastend kan zijn voor een ander. Er is geen goed of fout in communicatie, maar er zijn wel heel veel verschillen en daar moeten ook wij als HSP’s rekening mee houden. Jij voelt je misschien niet altijd gehoord, maar dat kan andersom net zo goed het geval zijn.
Hoogsensitieve mensen doen veel op gevoel. Als jouw partner niet hoogsensitief is, kan ook dit ervoor zorgen dat jullie langs elkaars behoeften heen gaan in jullie communicatie. Jij hoopt dat je partner alles begrijpt wat jij uitzendt of in emotie vertelt, maar dat is meestal niet zo. Als je praat, probeer dan concreet te zijn en je emoties niet de hoofdrol te geven. Dan zul je veel beter begrepen worden. Je taal een beetje aanpassen zonder jezelf te verliezen, kan veel winst geven.
Houdt mijn partner nog wel van mij?
Deze vraag zal je brein zich onbewust stellen als je langs elkaar heen communiceert. Spreek jezelf ook dan weer even streng toe en laat de liefde even buiten beschouwing. Hoe iemand communiceert en handelt, zegt meestal helemaal niks over de liefde die er tussen jullie is. Zie jullie verschillen niet als liefdeloosheid, maar als gewone menselijke verschillen. Dat kan beide partijen enorm veel lucht geven. Misschien heeft jouw partner dus heus wel leren praten in zijn eigen liefdestaal en kun jij proberen daar beter naar te luisteren.
Ben je beiden hoogsensitief? Dan kan het heerlijk zijn om samen op gevoelsniveau over de liefde te communiceren, maar ook jullie zijn twee individuen en hebben onderling veel verschillen. Je hoogsensitiviteit is maar een onderdeel van wie je bent. Ontdek elkaars verschillen, behoeftes en liefdestalen.
Margreet Bronk begeleidt als HSP-coach hoogsensitieve mensen naar een ontspannen leven. Dit doet zij met veel diepgang, maar ook met humor. Ze neemt problemen serieus, maar zet dingen wel graag in een nuchter perspectief. “In mijn werk ontdekte ik dat veel HSP’s hun problematiek vaak als zwaar ervaren, maar dat ze dingen eigenlijk vrij eenvoudig zelf kunnen oplossen.” In haar HSP Academie gaan mensen zelfstandig aan de slag. Dit blijkt goed te werken om nuchterder en meer ontspannen naar het leven te kijken.
Meer lezen?